නත්තල් සමය යනු ලෝකයේ මිලියන ගණනක් ජනතාවගේ හදවත් සතුටින් පුරවන, ආලෝකය සහ බලාපොරොත්තුව කැන්දන කාලයකි. මෙම උත්සව සමයේ ප්රධානතම සහ විශ්වීය සංකේතය වන්නේ අලංකාර ලෙස සරසන ලද නත්තල් ගසයි. දීප්තිමත් ආලෝකයෙන්, දිලිසෙන සැරසිලිවලින් සහ ඉහළින් තැබූ තාරකාවෙන් හෝ දේවදූතයකුගෙන් බැබළෙන මෙම සදාහරිත ගස, නිවෙස්වල මෙන්ම නගර චතුරස්රද සැමරුම් කේන්ද්රස්ථානය බවට පත්ව ඇත. එහෙත්, අප අද දකින මෙම සාම්ප්රදායික ගසක ආරම්භය කොතැනින්ද? නත්තල් ගස පැමිණි පුරාණ මූලයන් සහ එය වර්ධනය වූ ආකාරය විමසා බලමු.
නත්තල් ගසේ අතීත කතාව
නත්තල් ගසේ සම්ප්රදාය කිතු දහමෙන් ඔබ්බට ගිය ඉතා පුරාණ මූලයන් කරා දිව යයි. මෙය මූලිකවම බැඳී ඇත්තේ, උතුරු අර්ධගෝලයේ ශීත සෘතුව උදා වූ විට ඇතිවන දැඩි අඳුරු කාලය සමඟිනි. කෙටි දින හා සීතල රාත්රීන් පැමිණි විට, ජීවිතයේ පැවැත්ම පිළිබඳව සැක පහළ විය. මේ නිසා, ෆර් (Fir) සහ පයින් (Pine) වැනි සදාහරිත ගස්වලට පුරාණ ජනයා විශේෂ තැනක් ලබා දුන්හ. මන්දයත්, අවට ඇති සියලු ශාක පත්ර මැරී යන විට පවා, මෙම ගස් කොළ පැහැයෙන් දිදුලමින් අඛණ්ඩ ජීවිතය, යළි ඉපදීම සහ බලාපොරොත්තුව සංකේතවත් කළ බැවිනි. පුරාණ ඊජිප්තු ජාතිකයන් තල් අතු යොදා ගනිමින් සිය නිවෙස් සරසා ගත්තේ සිය දෙවිවරුන්ට ගෞරව කිරීමක් ලෙසත්, ශීත සෘතුවෙන් පසු නැවතත් ජීවය ලැබීම අපේක්ෂාවෙන් යුතුවත් ය. එමෙන්ම, බලවත් රෝම අධිරාජ්යයේ වැසියෝ සෙනසුරු දෙවියාට (Saturn) ගෞරව දැක්වීමේ සැටර්නාලියා (Saturnalia) උත්සවය සමයේදී, තම නිවෙස් සදාහරිත අතු සහ මල්මාලාවලින් අලංකාර කළහ. තවද, උතුරු යුරෝපයේ මිථ්යාදෘෂ්ටික (Pagan) ජන කොටස්, ශීත සෘතු සූර්ය නිවෘත්තිය (Winter Solstice) සමරමින්, භූතයන් දුරු කිරීමට සහ ලබන වසරට සෞභාග්යය කැඳවීමට නිවෙස් තුළ සදාහරිත අතු එල්ලා තැබූහ. නූතන නත්තල් ගස ගොඩනැඟීමේ මූලික අඩිතාලම සකස් වූයේ මෙම පුරාණ චාරිත්ර ඔස්සේය.
නූතන සම්ප්රදායේ ආරම්භය
සදාහරිත ගස්වලට පුරාණයේ පැවති ගෞරවය මත පදනම්ව, නත්තල් ගස නිෙවස තුළ තබා සැරසීමේ නූතන සම්ප්රදාය ආරම්භ වූයේ 16 වැනි සියවසේ ජර්මනියේ බව විශ්වාස කෙරේ. ජර්මානුවන් සිය නිවෙස්වල ‘ක්රිස්ටෙන්බෝම්’ (Christbaum) හෙවත් ‘ක්රිස්තුස් ගස’ තබා, එය ඇපල්, ඇට වර්ග, සහ කඩදාසි මල්වලින් සරසා ගත්හ. මෙම සම්ප්රදාය හරහා, ගසේ කොළ පැහැය මඟින් ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ සදාකාලික ජීවය සංකේතවත් කළ අතර, සැරසිලි මඟින් උන්වහන්සේගේ ආශීර්වාදයන් නිරූපණය විය. නත්තල් ගස ප්රථම වරට ආලෝකවත් කිරීම පිළිබඳව ජනප්රවාදගත කතාවක් ද පවතී. ප්රකට ජර්මානු දේවගැතිවරයෙකු වූ මාටින් ලූතර් (Martin Luther), දිනක් සීතල සන්ධ්යාවක ගෙදර එන අතරතුර, හිමෙන් වැසී ගිය ගසක් අතරින් තරු එබී බලන අයුරු දැක, එහි සුන්දරත්වයෙන් වශී විය. මෙම දසුන, ගසක් මත තැබූ කුඩා ඉටිපන්දම් ආධාරයෙන් සිය දරුවන්ට පෙන්වීමට ඔහු තීරණය කළේය. එතැන් පටන්, නත්තල් ගස මත ආලෝකය දැල්වීම, අඳුරු ලෝකයට පැමිණි ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ ආලෝකය සංකේතවත් කරමින්, නත්තල් සම්ප්රදායේ අත්යවශ්ය අංගයක් බවට පත් විය.
ලොව පුරා ව්යාප්තිය
ජර්මනියේ දශක ගණනාවක් තිස්සේ පැවති මෙම සුන්දර සම්ප්රදාය ලොව පුරා ව්යාප්ත වීමේ තීරණාත්මක මොහොතක් උදා වූයේ 19 වැනි සියවසේ මහා බ්රිතාන්යයේදී ය. 1840 දී එංගලන්තයේ වික්ටෝරියා රැජන ජර්මානු සම්භවයක් ඇති ඇගේ සැමියා වූ ඇල්බට් කුමරු සමඟ විවාහ වීමෙන් පසු, ඔහු විසින් මෙම නත්තල් ගස සැරසීමේ සිරිත වින්ඩ්සර් මාලිගයට හඳුන්වා දෙන ලදි. 1848 දී, රැජන, ඇල්බට් කුමරු සහ ඔවුන්ගේ දරුවන් නත්තල් ගසක් වටා එක්ව සිටින අයුරු දැක්වෙන රූපසටහනක් ‘The Illustrated London News’ සඟරාවේ ප්රකාශයට පත් විය. මෙම රාජකීය අනුමැතිය ලැබීමත් සමඟ, බ්රිතාන්යය පුරාම මෙම සිරිත ඉතා වේගයෙන් විලාසිතාවක් බවට පත් විය. මේ අතරතුර, ජර්මානු සංක්රමණිකයන් හරහා නත්තල් ගස පිළිබඳ සංකල්පය ඇමරිකාවට ද ළඟා වුවද, 1850 දශකය වන තෙක් එය පොදුවේ පිළිගැනීමට ලක් වූයේ නැත. නමුත්, රාජකීය පවුලේ මෙම පින්තූරය ඇමරිකාවේ ප්රකාශයට පත් වීමෙන් පසු, නත්තල් ගස දකුණේ සිට උතුර දක්වා ප්රධාන නත්තල් සැමරුම් සංකේතයක් බවට පත් විය. මේ ආකාරයට, සරල ජර්මානු චාරිත්රයක් වූ නත්තල් ගස සැරසීම, ලොව පුරා පවුල් සහ සංස්කෘතීන් ඒකරාශී කරන ගෝලීය සම්ප්රදායක් බවට පත් විය.
නත්තල් සැරසිලිවල අරුත
අප නත්තල් ගස මත එල්ලා තබන සෑම සැරසිල්ලක්ම පාහේ ගැඹුරු සංකේතාත්මක අර්ථයක් දරයි. ගසේ මුදුනෙන් බබළන තරුව (Star), නත්තල් කතාවේ වැදගත්ම සංකේතයකි. එය බෙත්ලෙහෙමේ තරුව නිරූපණය කරන අතර, නැඟෙනහිරින් පැමිණි ප්රඥාවන්තයන් තිදෙනාට (Magi) ජේසුස් වහන්සේගේ උපත සිදු වූ ස්ථානයට මඟ පෙන්වූ ආලෝකය සංකේතවත් කරයි. එසේම, දිලිසෙන බෝල (Ornaments) භාවිතය ආරම්භ වූයේ මීට පෙර ගස් මත එල්ලා තැබූ ඇපල් වෙනුවට ය. ඇපල් යනු යුරෝපයේ නාට්යමය වශයෙන් නිරූපණය කළ ආදම් සහ ඒවගේ දැනුමේ ගස සිහිපත් කිරීමක් වූ අතර, පසුව කාලයත් සමඟ ඇපල් වෙනුවට දිගු කලක් තබා ගත හැකි, වීදුරු හෝ ලෝහයෙන් තැනූ වර්ණවත් බෝල ආදේශ විය. අවසාන වශයෙන්, නත්තල් ගස ආවරණය කරන සිහින් දිලිසෙන තීරු හෙවත් ටින්සල් (Tinsel) පිටුපස ද සුන්දර පුරාවෘත්තයක් පවතී. දුප්පත් වැන්දඹුවකගේ දරුවන් නත්තලට තම නිෙවසේ ගසක් සරසන්නට වෙහෙසුණු නමුත්, ඔවුන්ට සැරසිලි සඳහා මුදල් නොතිබුණි. ඔවුන්ගේ උත්සාහය දුටු මකුළුවෝ, රාත්රියේදී ගස පුරා සිය දැල් විවීමෙන් එය ආවරණය කළහ. උදෑසන අවදි වූ විට, ජේසුස් වහන්සේගේ හාස්කමකින් මෙන්, එම මකුළු දැල් ආලෝකයෙන් රිදී පැහැයෙන් බැබළෙන්නට පටන් ගත් බව පැවසේ. මේ අනුව, සෑම සැරසිල්ලක්ම නත්තලේ කතාවට සහ එහි සංකේතාත්මක අර්ථයට දායක වේ.
වසර දහස් ගණනක ඉතිහාසයක් ඔස්සේ, සරල සදාහරිත අත්තක් වූ නත්තල් ගස, ශීත ඍතුවේ අභියෝග මැද ජීවිතයේ සහ නොමැරෙන බලාපොරොත්තුවේ ප්රබල සංකේතයක් බවට පරිවර්තනය වී ඇත. පුරාණ මිථ්යාදෘෂ්ටික චාරිත්රවලින් ආරම්භ වී, ජර්මනියේ සම්ප්රදායක් ලෙස මුල් බැස, රාජකීය අනුග්රහය ඇතිව ලොව පුරා ව්යාප්ත වූ මෙම ගස, අද වන විට පාරිභෝගික භාණ්ඩයකට වඩා වැඩි යමක් නියෝජනය කරයි. නත්තල් ගසක් සැරසීමේ සෑම ක්රියාවක්ම, එහි විදුලි පහන් දැල්වීමෙන් සහ මුදුනේ තරුව තැබීමෙන්, සමඟිය, ත්යාගය සහ ආලෝකය පිළිබඳ විශ්වීය පණිවුඩයක් අපට සිහිපත් කරයි. එය අපගේ පවුල් සහ ප්රජාවන් එකට ගෙන එන, අප සැම දෙනාටම වඩා විශාල දෙයක කොටස්කරුවන් බව සිහිපත් කරන, සදාකාලික උත්සව ආත්මයක සංකේතයයි.
TEXT – කල්පනි අබේසිංහ කැලණිය විශ්වවිද්යාලය
