ප්‍රාණයාම.

යෝගයෙහි දැක්වෙන ප්‍රාණයාම යනු වසර දහස් ගණනක් පැරැණි විද්‍යාත්මක කලාවකි. එම යෝග ක්‍රමවේදය මැනැවින් ප්‍රගුණ කරන ලද ඉසිවරු එමඟින් උපරිම ශාරීරික, මානසික සුවයක් විඳිමින් ඉහළ අධ්‍යාත්මික ශක්තීන් ගොඩ නඟා ගත්හ.

අප ජීවත් කරවීමට උපකාරී වන හුස්මෙහි ඇති විශ්ව ශක්තිය (ප්‍රාණ) නිවැරැදිව හැසිරවීම ප්‍රාණයාමවල මූලධර්මයයි.

ප්‍රාණයාම අභ්‍යාසයෙහි මූලික පියවර 3ක් ඇත.

එනම්,

01. පූරක (හුස්ම ගැනීම)

02. කුම්භක (හුස්ම රඳවා ගැනීම)

03. රෝචක (හුස්ම පිට කිරීම)

ඉහත පියවරවල අඩු වැඩිභාවය මත ප්‍රාණයාම ක්‍රමවල විවිධත්වයක් ඇත.

ඒ අතරින් අද ඔබට ඉදිරිපත් කරනු ලබන්නේ “නාඩි ශෝධන” කපාල භාති ප්‍රාණයාම ක්‍රියා නම් ප්‍රාණයාම අභ්‍යාසයි.

 

විශේෂ උපදෙස්

 

• අභ්‍යාසයට සුදුසුම වේලාව වන්නේ හිරු නැඟීමට ආසන්න උදෑසන කාලයයි. (බ්‍රහ්ම මුහුර්තය)

• කුස හිස්ව තබාගෙන අභ්‍යාස කළ යුතුය.

• වයස අවුරුදු 11 දරුවාගේ සිට වයස අවුරුදු 80 ඉහළ ඕනෑම අයකුට කළ හැකිය.

• අභ්‍යාසය අතරතුර දැඩි අපහසුවක් දැනේ නම් වහාම නතර වී විවේක ගන්න.

• විශේෂයෙන් හුස්ම රඳවා ගැනීම ඉතාම අපහසු නම් එය නව කොරෝනා රෝගයේ හෝ වෙනත් රෝගයක රෝග ලක්ෂණයක් විය හැකිය. එනිසා හැකි විගස වෛද්‍ය උපදෙස් පතන්න.

• දිනපතා උදෑසන හිස්බඩ මුලින්ම කපාලභාති ප්‍රාණයාමයත්

ඉන්පසුව නාඩිශෝධන අභ්‍යාසයේත් යෙදීමෙන් වැඩි ප්‍රතිඵල ලැබිය හැකිය.

 

කපාල භාති

ප්‍රාණයාම ක්‍රියා :

සකු බසින් ‘කපාල‘ යනු හිස හෝ මොළයයි. ‘භාති‘ යනු ඔප දැමීමයි. වචනාර්ථයෙන් ගත් විට ඔබට හඳුන්වාදීමට යන අභ්‍යාසය ශරීරයෙහි පාලන මධ්‍යස්ථානය වන මොළයට ඉතා හිතකරයි.

අභ්‍යාසය තුළදී හුස්ම හෙළීමට/ප්‍රශ්වාසයට වැඩි අවධානයක් ලබා දෙයි. එලෙස හෙළන සෑම හුස්මක්ම අප තුළ ආතතිය දනවන අතිරික්ත CO2 වායුව බැහැර කරන බවත් අනාගතයේ අප හට පැමිණීමට නියමිත සෝසුසුම් හා ගැටලුවලින් මිදීමට උපකාරී වන බවත් යෝග පිළිබඳ ප්‍රවීණයෝ පවසති.

 

අභ්‍යාසයට සූදානම :

 

• පිරිසිදු වාතාශ්‍රය ඇති නිස්කලංක තැනක් මේ සඳහා තෝරා ගන්න.

• හිරු නැ‍ඟෙන උදෑසන කාලය මේ සඳහා වඩාත් සුදුසුය.

• මලමුත්‍රා ආවේගවලින් බැහැරව කුස හිස්ව තබා ගන්න.

අභ්‍යාසයෙහි යෙදෙන අන්දම :

 

• ඔබට පහසු භාවනාමය ඉරියව්වක හෝ ඇඳි පුටුවක් මත හිඳ ගන්න.

 

• දකුණත නාභිය මත රඳවන්න.

• තමාට ඉදිරියෙන් ඇති ඉටි පහන් දැල්ලක් නිවනවා යැයි සිතා දෙතොල් උල් කොට කටින් හුස්ම පිට කරන්න.

• අතරතුර නාභිය සහ උදරය පිටුපසට හැකිළෙන ආකාරය මනසින් නිරීක්ෂණය කරන්න.

• ඒ ඔබ යෙදුණේ අභ්‍යාස පෙරහුරුවකි.

සම්පූර්ණ අභ්‍යාසය

 

• දෙඅත් දණ හිස් මත සැහැල්ලුවෙන් හෝ ඥාන මුද්‍රාවෙන් රඳවන්න.

• හුස්ම ගැනීම ගැන නොසිතා වේගයෙන් නාස්පුඩු දෙකෙන් හුස්ම පිට කරන්න.

• අතරතුර උදරය ඇතුළට හකුළන්න.

• උදරය ලිහිල් කරන්න.

• නැවත නාසයෙන් වේගවත්ව හුස්ම පිට කරන්න.

• එම ක්‍රියාව වාර 05ක් සිදු කර තත්පර 05ක් විවේක ගන්න.

• ඉන්පසු නැවතත් වාර 05ක් හුස්ම පිට කරන්න.

එලෙස මුල් සතියෙහි හුස්ම වට 25 බැගින් දිනකට පුහුණු වන්න. දෙවැනි සතියේදී වාර 50, තෙවැනි සතියේදී වාර 100ක් ලෙස මාත්‍රාව වැඩි කරන්න.

• අභ්‍යාසය අතරතුර හිස බර බවක්, ක්ලාන්ත බවක් දැනුණ හොත්, වහාම විවේක ගන්න. ගැඹුරු ලෙස හුස්ම ගැනීම, පිට කිරීම කරන්න.

අවවාදයයි

ගැබිනි මව්වරුන්, වයස අවුරුදු 12ට අඩු දරුවන් හා හර්නියා රෝගීන් මෙම අභ්‍යාසය නොකරන්න.

සමාජ දුරස්ථභාවය ඉතා වැදගත්.

සාමූහික ලෙස මෙම ක්‍රියාකාරකමෙහි නොයෙදෙන්න.

 

අභ්‍යාසයෙහි සමස්ත

ප්‍රතිඵල :

මෙම අභ්‍යාසය මානසික ආතතිය හා පීඩනය පාලනය කරයි. උදර බිත්ති හා උදර අභ්‍යන්තරික ඉන්ද්‍රියයන් ශක්තිමත් කරයි. ආහාර ජීර්ණ ක්‍රියාවලිය යහපත් වෙයි. අග්න්‍යාශය මනාව ක්‍රියාකාරී වෙයි. දියවැඩියා රෝගයෙන් මිදීමට උපකාරී වෙයි.

සිරුරේ සෛලවල විස බැහැර කර ශරීරය නිරෝගීව හා තාරුණ්‍යයෙන් තබයි.

හදවත හා රුධිර සංසරණ පද්ධතියෙහි ක්‍රියාකාරීත්වය යහපත් කරයි.

මතක ශක්තිය හා මොළයේ හැකියා දියුණු කරවයි. “පාකිස්සන්” වැනි ස්නායු රෝගවලින් ඔබව රැක ගනී.

නාස් කුහරයේ සයිනස් කුටීර (Paranasal sinus cavities ) මෙම ශ්වසන අභ්‍යාසයෙන් පවිත්‍ර වේ.

සි‍රුරේ අභ්‍යන්තර උෂ්ණත්වයද යම් පමණකට ඉහළ නංවමින් බොහෝ බැක්ටීරියා හා වයිරස් රෝගවලින් ඔබට ආරක්ෂාව සලසා දෙයි.

නාඩි ශෝධන ප්‍රාණයාම

නාඩි - යනු අප සතු ශක්තිය ගමන් ගන්නා ඇසට නොපෙනෙන සියුම් වූ නාල විශේෂයකි.

ශෝධන - යනු පවිත්‍ර කිරීමයි.

 

නාඩි ශෝධන අභ්‍යාසයෙහි යෙදෙන ආකාරය.

• ඔබට පහසු භාවනාමය ඉරියව්වක හිඳ ගන්න.

• කොන්ද ඍජුව තබා ගන්න.

• වම් අත ඥාන මුද්‍රාවෙහි තබන්න.

• දකුණත නෞසික මුද්‍රාවෙන් මුහුණ ළඟ තබා ගන්න. (1 රූපය බලන්න.)

• දකුණත මහපටඟිල්ලෙන් දකුණු නාස්පුඩුව වසන්න.

• තත්පර 3ක් වම් නාස් පුඩුවෙන් හුස්ම ගන්න.

• ඉන්පසුව නාස්පුඩු 02ම වසා ගන්න. ( වම් නාස් පුඩුව වැසීමට වෙදැඟිල්ල භාවිතා කරන්න. දබරැඟිල්ල හා මැදඟිල්ල නවා ගන්න, සුලැඟිල්ල සෘජුව)

• තත්පර 12ක් හුස්ම රඳවා ගන්න. (කුම්භක)

• ඉන්පසුව දකුණු නාස්පුඩුව විවර කරන්න. තත්පර 6ක් තුළ එම හුසුම පිට කරන්න.

• ඉන්පසුව දකුණු නාස්පුඩුවෙන් තත්පර 3ක් හුස්ම ගන්න.

• නාස්පුඩු දෙකම වසා ගෙන තත්පර 12ක් එම හුස්ම රඳවා ගන්න.

• අනතුරුව දකුණ වසාගෙන වම් නාස් පුඩුවෙන් තත්පර 06ක් හුස්ම පිට කරන්න.

• නාඩි ශෝධන එක් වටයක් එලෙස අවසන් වේ.

• ආධුනිකයකු මුල් සතියෙහි දිනකට එවැනි වාර 8ක් පුහුණු වන්න.

• දෙවැනි සතියෙහි සිට දිනකට වාර 16ක් බැගින් පුහුණු වන්න.

• මානව ප්‍රතිශක්තිය ඉතා උසස් තැනකට ගෙනෙන ඉහත අභ්‍යාස 2න් දැනට පැතිරෙන covid-19 රෝගයෙන් වැළකී සිටීමට ඔබට අනගි සහයක් ලැබෙනු ඇත.

 

චානක රුක්ෂාන්

(යෝගා සහ මනෝ උපදේශක)