හිසකේ වර්ධනයේ අවධීන් පිළිබඳ ඔබේ දැනුම්වත්භාවය කෙසේද?

ජනවාරි 29, 2024

නිල්වල් දිගු කෙස් කලඹක් ලලනාවකගේ රුව ඔප්නංවන්නට සෘජුවම දායක වේ. රූපලාවණ්‍ය වෛද්‍ය විද්‍යාවට අනුව ඔබට උපතින්ම උරුම වූ හිසකෙස් වියැකී යා නොදෙන්නට ඔබට සහාය වේ.

හිසකෙස් වැඩීම සහ ගැලවී යෑම සරල ක්‍රියාවලියක් සේ පෙනුණ ද හිසකෙස් වර්ධනය වන්නේ එක්තරා මතයකට අනුව බව ඔබ දැන සිටියා ද? කෙස් ගසක වර්ධනය අවධීන් හතරක් ඔස්්සේ සිදුවේ.

අනේ මගේ කොණ්ඩේ බලාගෙන ඉද්දි යනවා.... මොකද කරන්නේ... මෙවැනි මැසිවිලි නඟන්නට පෙර හිසකෙස්වල වර්ධන අවධීන් පිළිබඳ මනා දැනුම්වත් බවක් ලබා තිබීම වැදගත් වේවි. හිසකෙස් වර්ධනය සහ පරිණත ක්‍රියාවලියේ පළමු අදියර තුන වන්නේ Anagen, Catagen සහ Telogen යි. අවසාන අදියර Exogen නම් වේ. මේ සෑම අදියරකටම ඊට ආවේණික කාලසටහනක් තිබේ. වයස, පෝෂණය, සමස්ත නීරෝගි බව ඒ සඳහා බලපෑ හැකියි. එසේ නම් හිසකෙස් මනා ලෙස වැඩීමට සෞඛ්‍ය සම්පන්න දිවිපෙවෙතක් අවශ්‍ය බව ඔබට වැටහේවි.

 

අැනගන් අවධිය Anagen

 

හිසකෙස් වර්ධනය ඇරැ‍ෙඹන්නේ ඇනගන් අවධියෙනි. දිගු අවධියක් වන මෙය වසර 3 සිට 5 දක්වා කාලයක් පවතී. මේ සඳහා තවත් කෙනකුට වසර 7ක් පමණ ගතවන්නටත් පුළුවනි.

ඇනගන් අවධියේදී ඔබේ රෝම කූප කපා ඉවත දමා හැර හෝ ඒවායේ ආයු කාලය අවසන් වන තුරුම දිගටම වර්ධනය වන රෝම පිටතට තල්ලු කරයි. සියයට 90ක්ම හිසකෙස්වල වර්ධනය ඇත්තේ ඇනගන් අවධියේදීය.

 

කැටගන් (Catagen) හෙවත් සංක්‍රාන්ති අදියර

 

අැනගන් අවධියෙන් පසු හිසකෙස් ගත කරනුයේ කැටගන් අවධියේය. එය දින 10ක පමණ කාලයක් පවතී. කෙස් කලඹ හැකිළීමට සහ හිසකෙස් වර්ධනය මන්දාගාමී වන්නේ මේ අවධියේදීය. ඕනෑම අවස්ථාවක හිස් කබලේ ඇති හිසකෙස්වලින් සියයට 5ක් පමණ කැටගන් අවධියේ පවතී.

ටෙලොජන් (Telogen) හෙවත් විවේක අවධිය

ටෙලොජන් අවධිය අදියර මාස 3ක් පමණ පවතී. හිස් කබලේ ඇති හිසකෙස්වලින් සියයට 10 සිට 15 දක්වා ප්‍රමාණයක් මේ අදියරේ පවතී.

ටෙලොජන් අවධියේදී හිසකෙස් වර්ධනය නොවේ. නමුත් ඒවා වැටෙන්නේ නැත.

 

එක්සගන් (Exogen) හෙවත් වැගිරිමේ අදියර

 

මෙය ටෙලොජන් අවධියේ දිගුවකි. මේ අවධියේදී බොහෝවිට හිසකෙස් හිස් කබලෙන් ගැලවී යයි. මේ අවධියේදී දිනකට 50 - 100 දක්වා හිසකෙස් ගැලවී යෑම හෙවත් අහිමි වීම සමාන්‍ය දෙයකි.

 

මාස 2 සිට 5 දක්වා කාලයක් පැවතිය හැකි මෙම අවධියේදී හැරුණු රෝම ගැලවී යෑම නිසා රෝම කූප වර්ධනය වේ.

 

 

ඔබේ හිසකෙස් ශක්තිමත් කර ගන්නේ කෙසේද?

 

හිසකෙස් සෑදී ඇත්තේ කෙරටින් වලිනි. ඔබේ හිසකෙස් එක රැයකින් වේගයෙන් වැඩීමට සෘජු ක්‍රමයක් නොමැති අතර, හිසකෙස් නිරෝගීව හා දිගුව තබා ගැනීමට ඔබට විවිධ පියවර ගත හැකි තිබේ.

 

සාමාන්‍යයෙන්, ඔබේ ආහාර වේල විටමින් සහ පෝෂ්‍ය පදාර්ථවලින් හෙබි එකක් වීම වඩාත් සුදුසුයි.

 

අත්‍යවශ්‍ය විටමින් සහ පෝෂ්‍ය පදාර්ථවලින් පොහොසත් සෞඛ්‍ය සම්පන්න, සමබර ආහාර වේලක් අනුභව කරන්න. හිසකෙස් වර්ධනයට වඩාත්ම අත්‍යවශ්‍ය පෝෂ්‍ය පදාර්ථ වන්නේ යකඩ, විටමින් ඩී, බී සහ සින්ක් ය. මේ සෑම එකක්ම ඔබේ හිසකෙස්වල සමස්ත සෞඛ්‍යයට වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරන අතර, එමඟින් ඔබේ හිසකෙස් වර්ධනයේ වේගය වැඩි වේ. නිවිති, බිත්තර (කහ මදය සමඟ), කඩල, බෝංචි සහ රතු මස් වැනි ආහාර අනුභව කිරීමෙන් යකඩ ඕනෑ තරම් ලබා ගන්න.

 

ඔබට විටමින් ඩී හිරු එළියෙන් ලබා ගත හැකි නමුත් විටමින් ඩී බහුල ආහාර ගැනීම අව්ව අඩු දේශගුණයක ජීවත් වන පුද්ගලයින්ට විශේෂයෙන් වැදගත් වේ. සැමන්, ටූනා, හතු, බිත්තර කහ මදය සහ විටමින් ඩීවලින් ශක්තිමත් වූ ආහාර වැනි දේ අනුභව කරන්න.

 

* ධාන්‍ය, බිත්තර සහ අලිගැට පේර යනු ආහාරයට ගත හැකි හොඳම ආහාර වේ.

* ඩාක් චොකලට් හරහා ඔබේ සින්ක් අවශ්‍යතාව සපුරා ගත හැකියි. අනෙකුත් ප්‍රභවයන් වන්නේ බෙල්ලන්, වට්ටක්කා ඇට සහ සුදුලූනූ ය. ඕනෑ තරම් ජලය පානය කරන්න

* දිනකට වතුර වීදුරු අටක් පානය කරන්න. ඔබේ හිසකෙස් වර්ධනයට මෙය වැදගත් උපදෙසකි. සෑම ආහාර වේලක් සමඟම ජලය පානය කිරීමට වග බලා ගන්න, දවස පුරා එය පානය කරන්න. ඔබේ ශරීරය සජලනය වූ විට, ඔබේ හිසකෙස් වර්ධනය වී දිලිසෙන පෙනුමකින් යුතු වේවී.

 

පැළයකට වතුර දමනවා මෙන් වතුර බොන්න හිතන්න. ශාක මුල්වලින් පෝෂණය වන්නා , ඔබ පානය කරන ජලය ඔබේ හිසකෙස් හිස් කබලෙන් පෝෂණය කරයි.

*ඔබට ප්‍රමාණවත් ප්‍රෝටීන් ලැබෙන බවට වග බලා ගන්න.

 

මස් යනු ප්‍රෝටීනවල විශිෂ්ට ප්‍රභවයකි. නමුත් නිර්මාංශිකයින්ට බෝංචි, ඇට වර්ග, නිවිති සහ රටකජු බටර් වැනි ආහාර මඟින් එය ලබා ගත හැකියි. ඔබේ ආහාර වේලෙහි ප්‍රමාණවත් තරම් ප්‍රෝටීන් නොලැබෙන විට, හිසකෙස් ගැලවී යාම සහ කැඩීයාම අත්විඳීමට ඇති ඉඩකඩ වැඩිය. එය දිගු, නිරෝගී කෙස් කලඹක් වවා ගැනීමට උත්සාහ කරන අයට එතරම් හොඳ නැත.

 

 

 

ඉදිරිපත් කිරීම :

රූපාලංකාරය පිළිබඳ

විශේෂිත පුහුණු වෛද්‍ය

ඩබ්ලිව්. ඒ නුවන් කුමාර