චීනයේ කුමන අන්දමේ රෝගයක් පැතිර ගියත් එය වසංගතයක් වුවත් නොවූවත් දැනෙන්නේ පුදුමාකාර බියකි. ඒ කොවිඩ් වසංගතය නිසා ගෝලීය වශයෙන් සැවොම බැට කෑ නිසයි.

චීනයේ මේ දිනවල පැතිර යන HMPV හෙවත් හියුමන් මෙටා නියුමෝ වයිරසය ඉන්දියාවේ කුඩා දරුවකුට ආසාදනයවීමත් සමඟින් පිළිබඳ ඇති බිය දෙගුණ තෙගුණ විය. හියුමන් මෙටා නියුමෝ වයිරසය අලුත් වයිරස් එකක් නොවේ. ඒ පිළිබඳව අනියත බියක් ඇතිකර ගැනීමට අවශ්‍ය නැත.

චීනයේ ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා A වැඩි වශයෙන් ඉහළ යාම අනාවරණය වන අතර, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ වාර්තාවකට අනුව චීනයේ ශ්වසන ආසාදනවලදී ශ්වසන සමමුහුර්ත වයිරසය - Respiratory Syncytial Virus (RSV), rhinovirus, Human metapneumovirus (HMPV) ද සුළු වශයෙන් ඉහළයාමක් අනාවරණය වේ.

මේවා නව වයිරස නොවන අතර, වසංගතයක් මෙන් ලොව පුරා පැතිරීමේ තර්ජනයක් එල්ල නොවේ.

2001 වස⁣රේ දී නෙදර්ලන්තයෙන් හඳුනා ගැනුණු අතර මෙය හොඳින් අධ්‍යයනය කර ලද වයිරසයකි. එහෙත් ඒ සඳහා එන්නතක් තවමත් නිපදවා නොමැත.

ඍතු සමයන් සහිත රටවල, මෙම ආසාදනය ශීත ඍතුවේ හෝ මුල් වසන්ත මාසවලදී සිදු වේ.

HMPV ප්‍රධාන වශයෙන් සම්ප්‍රේෂණය වන්නේ ශ්වසන ස්‍රාවයන් මඟිනි.

ආසාදිත පුද්ගලයකුගේ ස්‍රාව බිඳිති සමඟ සම්බන්ධ වුවහොත් (ආසාදිත පුද්ගලයා කිවිසුම් යාම හෝ කැස්ස හරහා) හෝ ආසාදිත මතුපිටක් ස්පර්ශ කිරීමෙන් පසු මුඛය, නාසය හෝ ඇස් ස්පර්ශ කළහොත් යමකු වයිරසයට නිරාවරණය විය හැකියි.

රෝග ලක්ෂණ

මෙම වයිරසය ශරීරගත වී දින 3ත් 6ත් අතර කාලයේදී රෝග ලක්ෂණ මතු වන්නට පටන්ගනී. බැලූ බැල්මට මෙය සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව වැනිය. එය සාමාන්‍යයෙන් කැස්ස, උණ සහ උගුරේ අමාරුව ඇතුළු සීතල හෝ උණ වැනි රෝග ලක්ෂණ ඇති කරයි.

එය බ්‍රොන්කයිටිස් හෝ නියුමෝනියාවට හේතු විය හැකියි. විශේෂයෙන් කුඩා ළමුන්, වැඩිහිටියන් සහ පෙර පවතින සෞඛ්‍ය තත්ත්වයන් ඇති පුද්ගලයින් වැනි අවදානමට ලක්විය හැකි ජනගහනය තුළ වැඩි වශයෙන් දැකගත හැකි නිසා ඔවුන් ප්‍රවේශම් විය යුතුවේ.

ශීත ඍතුවේ දී ශ්වසන ආසාදන බහුලව දක්නට ලැබීම සාමාන්‍ය දෙයක් වන අතර එය අනතුරු ඇඟවීමට හේතුවක් නොවේ. ඇත්ත වශයෙන්ම, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ වාර්තාවලට අනුව චීනයේ පසුගිය ශීත කාලයට වඩා මෙම ශීත ඍතුවේ එම ආසාදන අඩුව ඇති බව පෙනේ.

වළක්වාලීමට නම්...

ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා, RSV, rhinovirus සහ HMPV වැනි ශ්වසන වයිරස් පැතිරීම අවම කිරීම සඳහා අත් සේදීම සහ අසනීප වූ විට නිවෙසේ සිටීම වැනි වැළැක්වීමේ පියවර ඉතා වැදගත් වේ.

HMPV වෛරසය සඳහා නිශ්චිත ප්‍රතිවයිරස් ප්‍රතිකාර නොමැත. බොහෝ අවස්ථාවන් සතියක් ඇතුළත නිරාකරණය වේ. රෝගීන්ට ප්‍රමාණවත් විවේකයක් අවශ්‍ය වේ.

වෛද්‍ය පර්යේෂණ ආයතනය මීට පෙර HMPV, RSV සහ rhinovirus වැනි අනෙකුත් වයිරස් 2015 සිට වාර්තා කර ඇත.

ජාතික ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා මධ්‍යස්ථානය (ජාතික විමර්ශන රසායනාගාරය), වයිරස් විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව, MRI සතුව HMPV හඳුනා ගැනීම සඳහා PCR පරීක්ෂණය ඇති අතර දරුණු නියුමෝනියා රෝගීන් සඳහා නිතිපතා සිදු කරයි.

වෛද්‍ය පර්යේෂණ ආයතනයේ

වයිරස්වේදී අංශයේ,

වයිරස් රෝග විශේෂඥ,

වෛද්‍ය ජූඩ් ජයමහ