පූජ්‍ය වැලිමඩ සද්ධාසීල ස්වාමීන් වහන්සේ දෙසූ ධර්ම දේශනාවක් ඇසුරෙනි.

පසුගිය කලාපයෙන්...

සෑයේ පාදම සකස් කිරීමෙන් පසුව සෑය නිර්මාණය කිරීම සඳහා පෙදරේරුවරයකු අවශ්‍ය විය. විවිධ අය පැමිණ මත ඉදිරිපත්කළත්, රජු ඔවුන් කෙරෙහි පැහැදුණේ නැත.

නමුත් පසුව පැමිණි තරුණ පෙදරේරුවරයකු ඔහුගේ සැලැස්ම මෙසේ ඉදිරිපත් කළේය. ‘දේවයන්වහන්ස, මා විසින් මේ සෑය නිර්මාණය කිරීමට යොදාගනු ලබන මැටි වංගෙඩිවල කොටා කුල්ලෙන් පොළා, බොරළු ඉවත්කොට, සකස් කරගන්නා මැටිවලින් ගඩොල් සකස් කරමි. මන්ද, එසේ කළවිට සෑයේ වල්පැළ හට නොගන්නා නිසාවෙනි, යන්න ඔහු පැවැසීය. තවද වතුර භාජනයක් රජුගෙන් ලබාගත් ඔහු එම වතුර භාජනය මතට ඇඟිල්ලෙන් පහරක් එල්ල කරනවාත් සමඟ භාජනය වටා දියබුබුළක් පැන නැඟුණි. මේ දියබුබුළේ ආකාරයට බුබ්බුළාකාරව මහ සෑය නිර්මාණය කරන බවද තරුණ පෙදරේරුවරයා පැවසීය. රජු ඔහුගේ සැලැස්ම පිළිබඳ සතුටු වී සෑයේ වැඩ කටයුතු ඔහුට පැවරීය. මෙසේ වීමට හේතුව විශ්වකර්ම දිව්‍ය පුත්‍රයා එම තරුණයාගේ ශරීරයට අතුළු වී සිටිම ය.

සෑය නිර්මාණයකර අවසන් වනතෙක්ම දිව්‍ය පුත්‍රයාගේ බැල්ම ඔහු කෙරේ විය. එපමණක් නොව දෙවි දේවතාවුන්ගේ උදව් උපකාර ද ගඩොල් නිර්මාණය කිරීම සඳහා ලැබුණි. එදිනෙදා සෑය බැඳීමට අවශ්‍ය ගඩොල් දොරටු හතරේ දෙවියන් විසින් තබනු ලැබුවේය.

රජු මේ සඳහා වෙහෙසවන සියලුම මිනිසුන් හට කහවනු මෙන්ම අහාර ද්‍රව්‍ය ද ලබාදීමට දෙවරක් නොසිතුවේ ය. රජු දැඩි ලෙස පිනට ලෝභ විය. කිසිම පුද්ගලයකුගෙන් නොමිලයේ වැඩ කරවා නොගත්තේ ය.

මේ අතරතුර දී එක්තරා හිමිනමකට සෑයට ගඩොලක් පූජා කරන්න ඇත්නම්, කියා සිතක් පහළ විය. උන්වහන්සේ හුඹහකින් මැටි ගෙන සුවඳ පැනින් අනා ගඩොලක් සකස්කරගත් අතර එය සිවුර තුළ සඟවා සෑය වන්දනා මාන කරන්න යන අකාරයට ඇවිත් ගඩොල් බඳීන පෙදරේරුවරයාගේ අත උඩින් ගඩොල තැබූවේ ය.

පෙදරේරුවරයාට මේ ගඩොලේ වෙනස අතට දැනුණු අතර ස්වාමින්වහන්සේ නමක් නිසා ගොඩල තබා සෑය බැඳීම කරගෙන ගියේ ය.

පෙදරේරුවරයා මේ කාරණය තවත් පුද්ගලයකුට පැවසූ අතර එය කනෙන් කනට ගොස් රජු හට ද දැනගැනීමට ලැබුණි. රජු වහාම මේ භික්ෂුව සොයන්නට ඇමතිවරුන්ට අණ කළේය. ඇමැතිවරු රාජපුරුෂයකු යොදා හිමි නම සොයාගත් අතර මේ හිමිනමගේ සියලු විස්තර රජුට පැවසුවේය. හිමිනම මේ ගම්පළාතෙන් පිටව යන බවට ආරංචි වූ වහාම රජු විසින් උපායශීලීව නුවණැති ඇමැතිවරයකු කැඳවා පිරිකර, ධාන්‍ය භෝග රැසක් ඔහුට ලබා දී මේවා කෙසේ හෝ එම ස්වාමින්හන්සේට ලබාදෙන ලෙස අණ කළේය. ඇමැතිවරයා මේ හිමිනම යන අතර මඟ රැඳී සිට උන්වහන්සේ ඉදිරියට පැමිණ වැඳ නමස්කාරකර උන්වහන්සේ සමඟ මිතුරු ව ඔබ වහන්සේට මගේ මේ බඩුබාහිර ආදිය ටිකකට අල්ල ගන්න පුළුවන් ද කියා ඇසුවේ ය. හිමිනම ඒ්වා අතට ගත් පසු ස්වාමින් වහන්ස, මා හට සමාවන්න. රජු විසින් ඔබවහන්සේට මේ සියලු පිරිකර ලබාදෙන ලෙස අණකර සිටියා යැයි පැවැසු‌වේ ය. ඒ කුමන කාරණයක් සඳහා ද යන්න ඇමැතිවරයාගෙන් විමසූ විට ඔබ වහන්සේ මහා සෑයට පූජා කළ ගඩොලට හිලව් වෙන්න යැයි පැවැසීය. උන්වහන්සේගේ ඇස්වලින් කඳුළු වැටුණු අතර, මා හොර රහසේ කරගත් පින රජු ගනුදෙනුවකට සීමා කළේ මන්දැ යි ඇමතිතුමාගෙන් විමසා සිටියහ. ස්වාමින්වහන්ස, රජු පිනට ඇති ලෝභකමට මෙය සිදුකළා ඇරෙන්නට ඔබ වහන්සේට මේ පිරිකර පූජා කළා කියා ඔබවහන්සේ මහා සෑය වෙනුවෙන් කරගත් පිනේ අඩුවක් නොවන බවත් පවසා එතැනින් නික්ම ගියේය.

සෑයේ පේසා වළලු ඉදිකිරීමට ඇවැසි කාලය උදාවුණි. ඉන් පළමුවැනි දින පළමු පේසා වළල්ල සකසා පසු දා හිමිදිරියේ පැමිණෙන විට එම පේසා වළල්ල පොළොවට කිඳා බැස තිබුණි. මේ අකාරයට තනන ලද පේසා වළලු නවයක් ම පොළොවට කිඳා බසින්නට වූ හෙයින් රජු මේ කාරණය රහතන් වහන්සේලාට පැවසීය.

රජතුමනි, බිය නොවන්න. මේ සෑය තව අවුරුදු 5000කට පවතින්න අප මෙසේ සත්‍යක් ක්‍රියාවක් සිදුකළ බව උන්වහන්සේලා වදාළහ.

දැනට ඔබත් මමත් දකින මේ සෑයේ ප්‍රමාණය මෙන් ප්‍රමාණයක් පොළොව ඇතුළත ඇති අතර මෙවැනි ආනුභාවය පිරි සෑයක් ලොවේ කොතැනකවත් දක්නට නොමැත.

එක් දිනක් රහතන් වහන්සේ නමක් භාවනායෝගීව සිටින අවස්ථාවේ විශාල එළියක් විහදුවමින් දිව්‍යාංගනාවන් දෙදෙනකු සෑය වන්දනා මාන කිරීමට පැමිණ, යන අතරතුර දී රහතන් වහන්සේ මෙසේ විමසා සිටියහ. ‘පින්වත් දෙව්දුව ඔබලා මේතරම් පිනක් සිදුකරගත්තේ කුමක් නිසාද?’

"ඔබවහන්සේට පේනවා ද මේ සෑය ඉදිකිරීම වෙනුවෙන් වැටුපට සේවය කරන මිනිසුන්ව. අපත් මේ උතුම් සෑය වෙනුවෙන් වැටුපට සේවය කළ වයසක අම්මලා දෙන්නෙක්.’

මරණින් පසු සෑය වෙනුවෙන් කළ පිනේ ආනුභාවයෙන් දිව්‍යාංගනාවන් බවට පත්වූ බවත් මේ සෑය හේතුවෙන් බොහෝ මිනිසුන් සතර අපායෙන් මිදෙන බවත් තවදුරටත් ඔවුන් පැවසීය.

ස්වර්ණමාලි සෑයේ පේසා වළලු තුන ඉදිකළ පසු රහතන් වහන්සේලා විසින් සාමණේර රහතන් වහන්සේලාට උතුරු කුරු දිවයිනෙන් මේඝවර්ණ පාෂාණ සහිත අසූරියනක් දිග අසූ රියනක් පළල ගල් පතුරු හයක් රැගෙන එන ලෙස පැවසීය. එම ගල් පතුරු සෘද්ධියෙන් රැගෙන විත් පේසා වළලු මත එක ගල් පතුරක් අතුරා අනෙක් ඒවා පෙට්ටියක් ආකාරයට සකසන ලදී. පසුව වටේ ගඩොලින් ද බඳීන ලදී. වහන පියන කිසිවෙකුටත් නොපෙනෙන්නට සෘද්ධියෙන් වෙනම ස්ථානයක තබන ලදී.

අනතුරුව ධාතු ගර්භයේ වැඩ අරඹන ලදී.

මෙහිදී ප්‍රථමයෙන් ම ස්ථූප ගර්භය මධ්‍යයේ බෝධි වෘක්ෂයක් නිර්මාණය කළ අතර එහි පත්‍ර නීල මාණිඛයෙන් සාදා කහ පැහැති බෝ කොළ රන් පැහැයෙන් ද බෝධි වෘක්ෂයේ කඳ රිදියෙන් ද, එල මුතුවලින් ද සකසන ලදී. අද මේ ස්ථූපය මැද ඇත්තේ මාහා බෝධි වෘක්ෂයකි. වෘක්ෂය පාමුල දක්ෂිණා වෘත්තව කැරැකි ඇති සංඛයක් තබා, රත්‍රන්වලින් සිංහ, අශ්වරුවක් හා වෘෂභයෙක් ද නිර්මාණය කරන ලදී. බෝධිය වටා මංගල කාරණා සහිත වස්තු නිර්මාණයකර තැබුවේය. ඊට අමතරව රන් කළවල මුතුවලින් නිර්මාණය කරන ලද මල් ද, මුතු ඔබ්බවූ කළවල රත්තරන් මල් ද, රිදී කළවල මැණික්වලින් සාදන මල් සහිත පූජාවක් බෝධි වෘක්ෂය වටා තැබුවේය. ඉන්පසු රන්වලින් බුද්ධ ප්‍රතිමාවක් සෑදූ අතර එහි කේෂ කලාපය හා නේත්‍රා, නිල් මැණික්වලින් ද නියවලට ඊට ගැළපෙන සුදු මැණික් ද ඌර්ම රෝම ධාතුව රිදියෙන් ද අතෙහි අල්ල සහ යටි පතුල් රතු මැණික්වලින් ද සෑදුවේය.

ධාතු ගර්භය තුළ තවත් විවිධ මැණික් වර්ග, මුතු, රන්, රිදී භාවිත කරමින් වැඩ අවසන් කිරීමෙන් පසු බුදුන් වහන්සේගේ උපතේ සිට පරිනිර්වාණය තෙක් විශේෂ සිදුවීම් නිර්මාණය කිරීම ඇරැඹුණි. ඒ අතර පස්වග මහණුන්, යශෝධරා දේවිය සරණ පවා ගන්නා අවසථාව, සුජාතා දේවියගේ කිරිපිඩු පූජාව, මහාඅභිනිශ්ක්‍රමණය, මහා පරිනිර්වාණය, කාලදේව අමාත්‍යවරයා, ශක්‍ර දේවේන්ද්‍රයා, සතරවරම් දෙවියන් පහන් අතදරා සිටින ආකාරය මෙන්ම පන්සිය පනස් ජාතක කතාව ම නිර්මාණය කරන ලදී. එපමණක් නොව, විවිධ දිව්‍ය තලවල දෙවියන්ට ධර්මය දේශනා කරන අකාරය, අංගුලිමාල දමනය, පරිනිර්වාණය කරන අවස්ථාවේ ආනන්ද ස්වාමින්වහන්සේ කණුවක් අල්ලාගන අඩන ආකාරය ධාතු ගර්භය වටා නිර්මාණය කරන ලදී. මේ කිසිදු නිර්මාණයක් එකිනෙකට නොගෑවෙන සේ නිර්මාණය කිරීම ද මෙහි ඇති විශේෂත්වයයි.

මේ ධාතු ගර්භය පිළිබඳ දුටුගැමුණු රජතුමාගෙන් පසු පහළ වූ රජ කෙනකු වන භාතිකාභය රජතුමා මෙසේ විස්තර කර ඇත.

භාතිකාභය රජතුමා රාත්‍රී භෝජනය ගැනීමට පෙර ස්වර්ණමාලි මහා සෑය වන්දනා මාන කරන අතර දිනක් රජු රාත්‍රී අහාර ගන්නා අවස්ථාවේ අද දින තමාට සෑය වන්දනාමාන කරගැනීමට නොහැකිවුණ බව සිහිවිය. වහාම ආහාර ගැනීම පසෙක තැබූ රජු, මෙහොතකදුවත් පමා නොවී වන්දනාමාන කිරීම සඳහා මළුවට ගියේය. මළුවට පැමිණ සෑය වටා තෙවරක් ප්‍රදක්ශිණා කරන මොහොතේ ධාතු ගර්භය ඇතුළතින් පිරිත් සඡ්ඡායනය කරනා හඬක් රජුට ඇසුණි. මෙය රහතන් වහන්සේලා ගර්භය තුළ පිරිත් සඡ්ඡායනය කරනා බව දැන ගත් රජු මා මේ අසිරිය දැකබලා මිස මැරුණත් මෙතැනින් නොනැගිටිමි යි යන්න සත්‍යක්‍රියා කොට බිම වැතිරුණේය. මේ සෑයට ප්‍රබල ආකාරයෙන් සිදුකරන ක්‍රියා දෙවියන්ට අදටත් දැනෙන අතර මේ කාරණය ද දෙවියන්ට දැනුණි. දෙවියන් ධාතු ගර්භයට ගොස් මේ බව රහතන් වහන්සේලාට දැනුම් දුන්නේය.

ධාතු ගර්භය තුළින් මතු වූ රහතන් වහන්සේ නමක් රජුවෙත පැමිණ සෘද්ධියෙන් ධාතු ගර්භය තුළට රජු රැගෙන ගියේය.

රජු පසුදා ස්වාමින්වහන්සේලා හා රටේ ජනතාව ලෝවාමහාපාය වෙත කැඳවා ධාතු ගර්භය තුළ ඇති දේවල් විස්තර කළේය. පසුදා එළිවෙනතෙක් විස්තර කීවත් කිරීමට හැකි වූයේ ඉතාමත් සුළු ප්‍රමාණයක් පමණි. පසුව රජු සෑයේ ගර්භයේ ඇති වස්තූන් අනුරුවක් මවා වසරකට වරක් රජමාළිගාවේ මිදුලේ මිනිසුන්ට දැක ගැනීමට සැලැස්සවීය. මේ නිර්මාණ දැක බොහෝ පිරිසක් පැවිදි දිවියට ද එළැඹුණි.

ගැමුණු රජතුමා ධාතු ගර්භයේ වැඩ අවසන් කිරීමෙන් පසු ඉදිරියේ දී උදාවන ඇසළ පුන් පෝය දින බුදුන් වහන්සේගේ ද්‍රෝණයක් ධාතුන් වහන්සේලා තැන්පත් කිරීමට අවැසි බව රහතන් වහන්සේලාට පැවසීය. රහතන් වහන්සේලා ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේ වැඩ සිටින ස්ථානයට එක් රැස් වුණි. උන්වහන්සේලා මේ ධාතුන් වහන්සේලා වැඩ සිටින්නේ කොහේදැයි දිවැසින් බැලීය. එවිට මහාකාල නාග රජුගේ විමානේ මැණික්වලින් නිම වූ ධාතු මන්දිරයක මහා සෑයට අවශ්‍ය ධාතුන් වහන්සේලා ඇති බව දිවැසින් දුටුහ.

එම ධාතුන් වහන්සේලා වැඩමවීම සඳහා සසර පුරාවට පින් රැස්කර ඇති, මහා පිනක් හිමි වයස අවු 16 ක් වූ සෝනුත්තර මහ රහතන් වහන්සේ පිටත් විය.

අවසන් කොටස ලබන කලාපයෙන් බලාපොරොත්තු වන්න.

රූ රටා - විදුමිණි